همان‌گونه که در قرآن مجید آمده است،‌دین در نزد خداوند، اسلام است و خداوند این دین را به عنوان دین جاویدان برای انسان پسندیده است و هدف آن را رساندن انسان به سعادت دنیا و آخرت می‌داند که برای رسیدن به این هدف برنا‌مه‌هایی را برای تمام شئونات زندگی فردی، اجتماعی،‌سیاسی، عبادی، دنیوی، اخروی و .انسان در نظر گرفته است و آن چه را که لازمه پیمودن راه سعادت و کمال انسان دانسته،‌ واجب و انسان را ملزم به انجام آنها نموده است و آن چه را که مانع پیمودن راه سعادت و کمال انسان دانسته، حرام کرده و انسان را از انجام آن نهی نموده است.

یکی از چیزهایی که مانع رسیدن انسان به سعادت است و خداوند از آن نهی فرموده، مساله سِحر و ساحری می‌باشد که فرمان داده است چنان چه کسی مرتکب این عمل شود، باید مجازات شود؛‌اسلام دین کاملی است که هیچ گونه عیب و نقصی در آن راه ندارد؛ بنابراین بی جهت و بدون اتمام حجت کسی را مجازات نمی‌کند. در مورد مساله سِحر نیز برنامه اسلام این است که بدون دلیل و حجت ساحر را مجازات نمی‌کند. بنابراین برای پیشگیری از وقوع سِحر، برنامه‌هایی را تدارک دیده تا کسی مرتکب این عمل نشود و چنان‌چه کسی به این برنامه‌ها توجه نکند و عمل سِحر از او سر بزند او را مجازات می‌کند. بعضی از این برنامه‌ها به شرح ذیل می‌باشد:

۱- اسلام انسان‌ها را تشویق به دین‌داری و واقعیت‌پذیری می کند و این که نهی می‌کند برخی انسان‌ها را به ساحری روی آوردن زیرا آنها هرگز روی رستگاری را نمی‌بینند. اسلام انسان‌ها را از خرافه‌پرستی نهی می‌کند و افراد می‌توانند برای گره‌گشایی مشکلات خود همواره از خدا کمک بخواهند چرا که یاد خدا آرام‌بخش دل‌هاست.

۲- انسان‌ها می‌توانند به جای روی‌آوردن به ساحری یا قبول سِحر دست دعا و تضرع به درگاه خداوند بردارند و همواره از آیات الهی یاری بخواهند که اثرات مثبت و ساحری اثرات منفی دارد،  از یاد خداوند غافل نشوند و به قضا و قدر الهی اعتقاد داشته باشند زیرا این طور فردی، همواره از زندگی راضی و خرسند است و اندوه مشکلات را نمی‌خورد.

۳- خدای تعالی در قرآن سوره انعام آیه ۹۷ می‌فرماید:

«اوست خدایی که ستاره ها را برای شما قرار داد تا در تاریکی‌های بیابان و دریا به آنها راه بیابید، و ما برای مردم دانا نشانه‌های قدرت خود را بیان کردیم.

بیان مسئله

با توجه به این که موضوع این تحقیق، بررسی حکم فقهی سِحر از دیدگاه مذاهب اسلامی است، هدف نگارنده این است که با مراجعه به قرآن کریم به عنوان اولین و مهم‌ترین منبع احکام، احادیث معصومین – علیهم السلام – کتب تفسیری مفسرین شیعه و اهل سنت و کتب فقهی فقهای مذاهب اسلامی حکم تکلیفی سِحر را بیان نماید که شارع مقدس از بین احکام پنج‌گانه‌ی تکلیفی(واجب، حرام، مستحب،‌مکروه و مباح) کدام حکم را برای سِحر در نظر گرفته است و چنان چه ثابت شود شارع مقدس حکم تکلیفی حرمت را برای سِحر در نظر گرفته است، احکام وضعی ناشی از آن، ‌چه هستند؟ و آیا این احکام تکلیفی سِحر که حرمت است به صورت مطلق یا نسبی؟ یعنی آیا سِحر برای تمام افراد انسان‌ها و تمام شرایط حرام است یا نه بعضی از افراد استثناء شده‌اند و در بعضی شرایط حرمت تبدیل به حلیت می‌شود؟‌و اگر حکم تکلیفی حرمت تبدیل به حلیت شد حکم وضعی آن نیز برداشته می شود یا به قوت خود باقی است؟

تاریخچه‌تحقیق

در این‌که سِحر از چه زمانی در میان بشر پدیدار شد و چه کسی آن را در میان دیگران انتقال داد، نظرات فراوانی داده شده که هیچ کدام قانع کننده نیست اما آن نظری که بیشتر با ظاهر آیات قرآنی سازگار است این است که آغاز پیدایش سِحر به صورت علمی منسجم و دانشی که از استاد به شاگرد انتقال پیدا می‌کرد به زمان حضرت سلیمان(ع) برمی‌گردد و خاستگاه آن، قوم یهود می‌باشد گرچه قبل از حضرت سلیمان (ع) نیز سِحر و جادو میان یهودیان رواج داشته است؛‌ مثل ساحران فرعون در زمان حضرت موسی(ع).

دانشمندان و فقیهان مسلمان مسئله سِحر را در ضمن کتاب متاجر بیان و حکم آن را بیان نموده‌اند. امام خمینی(ره)در کتاب تحریر الوسیله به بیان احکام آن پرداخته و شیخ انصاری (ره) در کتاب مکاسب در ضمن مکاسب محرمه احکام آن را بیان نموده است و مفسرانی نیز در ضمن آیات قرآن از آن بحث نموده‌اند، مانند:علامه طباطبائی (ره)در المیزان و علامه مجلسی (ره) نیز در کتاب بحارالانوار در مناسبت‌هایی از آن سخن گفته است.

پرسش‌های تحقیق

۱- مذاهب اسلامی درباره ی سِحر و جادوگری چه حکمی را بیان نموده‌اند؟

۲- حد ساحری چیست؟

۳- موارد جایز بون تعلیم سِحر و استفاده از آن کجاست؟

۴- آیا سِحر با تردستی تفاوت دارد؟

ضرورت، اهداف و اهمیت تحقیق

آن چه باعث شد نگارنده موضوع تحقیق خود را در رابطه با سِحر انتخاب نماید این بود: از زمانی که خود را شناخته، مسأله سِحر در این کشور وجود داشته و این موضوعی بود که ذهن نگارنده را به خود مشغول نموده بودکه چرا در این جامعه اسلامی باید کلاهبرداران سودجویی وجود داشته باشند که به ساحری پرداخته، جیب مردم را خالی کنند و با شیاطین و ارواح و یا اَجنه ارتباط برقرار نمایند؟

نگارنده با پرداختن به این موضوع به دنبال این هدف است تا با مراجعه به قرآن کریم، احادیث معصومین(علیهم السلام)کتب تفسیری مفسرین شیعه و اهل سنت و کتب فقهی فقهای مذاهب اسلامی و جامعه‌شناسان احکام مربوط به سِحر را به دست آورد تا مشخص شود که علت رواج سِحر و جادو در جامعه اسلامی، فقدان احکام و قوانین لازم از سوی شارع مقدس برای مجازات ساحر است یا نه علت سِحر و جادو سهل انگاری دستگاه قضایی است که احکام و قوانین لازم از سویشارع مقدس را در مورد ساحران به اجرا درنمی‌آورد یا مشکل از این جهت است که ماهیت سِحر و مسائلی که به آن وابسته است به گونه‌ای است که اجازه نمی‌دهد ساحر آن گونه که لازم و شایسته است مجازات شود. در شرایط کنونی پرداختن به این موضوع این اهمیت را دارد که احکام مربوط به سِحر به صورت یک‌جا، مطرح شود تا هم قضات محترم از آن استفاده نمایند و هم دیگران با مطالعه این تحقیق با مجازات سِحر آشنا شوند. بالطبع در نظام جمهوری اسلامی باید طبق قوانین شرع اسلام برای مجازات ساحر قوانینی وضع شده باشد.

عامه‌ی مردم با خواندن مطالب این تحقیق با اعمال ساحران آشنا شوند و بدانند که آنها کلاهبردارانی بیش نیستند و هدف عمده ساحران از انجام سِحر خالی کردن جیب مردم است. در مقابل مردم نیز باید با دوری کردن از خرافه‌پرستی و خودباوری دینی و تقویت حسِّ خداشناسی و ایمان خود از این کلاهبرداران شیاد دوری گزینند.

تعداد صفحه : ۱۷۱