درگذشته اشتغال نیروی انسانی در سازمان‌های دولتی به‌منظور کسب درآمد مستمر و تأمین معاش صورت می‌گرفت در حالی که امروزه روند جدیدی در سازمان‌ها آغاز شده است و کار در سازمان‌ها معنای جدیدی پیدا کرده است. این امر می‌تواند ناشی از استاندارد شدن سطح زندگی،افزایش اطلاعات و آگاهی‌های نیروی انسانی در مقیاس کلی و ایجاد تغییرات در علاقمندی‌ها و توجیهات کارکنان باشد. کارکنان درخواست دارند در پیامدهای اقتصادی و غیر اقتصادی کارشان تغییرات داده شود چنین به‌نظر می‌رسد که نیاز شدیدی به بهترکردن کیفیت زندگی کاری بسیاری از کارگران و کارمندان وجود دارد. در چند سال اخیر واژه مدیریت ارتباط با مشتری توجه فراوانی را در حوزه بازاریابی، فناوری اطلاعات و . . .  به خود جلب نموده است.  مخصوصاً افراد  دانشگاهی، فروشندگان،‌نرم‌افزار، مشاورات و  کسب و  کارها در این زمینه درگیر شده‌اند و مفهوم CRM[1] را که به معنی تلاش‌های سازمان جهت ایجاد و ارائه ارزش بالاتر به مشتری است، توسعه داده‌اند، سازمان‌ها بطور گسترده‌ای تشخیص داده‌اند که مشتریان مهمترین دارایی‌‌شان هستند و  به عنوان مبادلاتی سودمند و  متقابل و  نیز فرصت‌هایی که نیاز به مدیریت دارد می‌نگرند (Piakoyiannaki   ۲۰۰۵).

«طرفداران نظریه کیفیت زندگی کاری در جستجوی نظام‌های جدیدی برای کمک به کارکنان هستند تا آنها بتوانند بین زندگی کاری و زندگی شخصی خود تعادل برقرار کنند.  ادگار و بودین[۲] کیفیت زندگی کاری را مجموعه شرایط واقعی کار در سازمان می‌دانند و معتقدند کیفیت زندگی کاری نگرش و احساس کارکنان از کار خود را بصورت خاص نشان می‌دهد. (Beaudoin & Edgar, 2003). مشتمل بر جنبه وسیعی از محیط کاری است که بر یادگیری و سلامت کارکنان تأثیر می‌گذارد».  با توجه به مطالب فوق در این پژوهش سعی می‌شود که رابطه ی بین کیفیت زندگی کاری و مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان شرکت نفت پارس در سال ۱۳۹۱ بررسی شود و مؤلفه‌هایی از کیفیت زندگی کاری که بر مدیریت ارتباط با مشتری مؤثر واقع می‌شوند، مشخص گردد. در ادامه فصل به مباحثی از قبیل بیان مسأله، اهمیت‌ و‌ ضرورت‌های‌ تحقیق، سؤالات‌ تحقیق، اهداف‌ پژوهش، فرضیه‌های‌ پژوهش، قلمرو‌ تحقیق، روش شناسی تحقیق،روش‌تجزیه و تحلیل آماری، تعریف مفاهیم عملیاتی و متغیرهای پژوهش، چهارچوپ نظری پژوهش، ساختار کلی تحقیق، می‌پردازیم.

۲-۱- بیان مسأله

موفقیت در هرسازمانی بستگی به تخصیص و بکارگیری مناسب ابزار، تجهیزات، پول، مواد خام و مواد خام و منابع انسانی آن سازمان در برنامه های آن دارد و این امر در صورتی امکان پذیر خواهد بود که این سازمان ها بتوانند مهارت ها، توانایی ها و خصوصیات فردی و جمعی کارکنان خود را در راستای اهداف سازمان بکار گیرند. از این رو گفته می شود سازمان ترتیب منظم افراد برای دستیابی به اهداف مشخص است. دانشگاه ها، انجمن های علمی و ادبی، نهادهای دولتی و سازمان ها هستند و همه آنها دارای مشخصه های مشترکی از قبیل دارا بودن منابع انسانی می باشند(سیدجوادین،۱۳۸۴). امروزه در سازمانها توجه به منابع انسانی از ابعاد مختلف مدنظر قرار گرفته است. آموزش و ارتقاء سطح توانایی‌ها و مهارت ها، کیفیت زندگی کاری، حفظ انگیزش و اخلاق کاری، مدیریت ارتباط با مشتری، رضایت شغلی، ارتقاو شیوه های پاداش دهی و موارد مشابه آن به موضوعات مهم و جاری تبدیل شده است(یاوری و دیگران،۱۳۸۸).

امروزه در مدیریت معاصر مفهوم کیفیت زندگی کاری به موضوع اجتماعی عمده ای در سراسر دنیا مبدل شده است. در حالیکه در دهه های گذشته فقط بر زندگی شخصی (غیرکاری) تاکید می شد.طرفداران نظریه ی کیفیت زندگی کاری در جستجوی نظام های جدیدی برای کمک به کارکنان هستند تا آنها بتوانند بین زندگی کاری و زندگی شخصی خود تعادل برقرار کنند. (۲۰۰۶،Akdere). کیفیت زندگی کاری مساله ای پیچیده و مرکب از متغیرهای محیط کاری است و فرآورده ارزیابی کاری شخص از شغلش می باشد(۲۰۰۱، Lewis & etal).

ادگار و بودین  کیفیت زندگی کاری را مجموعه شرایط واقعی کار در سازمان می دانند و معتقدند کیفیت زندگی کاری نگرش و احساس کارکنان از کار خود را به صورت خاص نشان می‌دهد (۲۰۰۳،Beaudoin & Edgar).

از طرف دیگر نیل به زندگی شغلی با کیفیت ،  مستلزم کوشش هایی منظم از سوی سازمان است که به کارکنان فرصت های بیشتر برای تاثیرگذاری بر کارشان  و  تشریک مساعی در اثربخشی کل سازمان ‌می‌دهد. به این ترتیب هر سازمانی با بهره وری و کارایی مطلوب و موثر،در جستجوی راه هایی است تا کارکنان را به درجه ای از توانایی برساند که هوشمندی خود را به کارگیرند، که این امر به وسیله کیفیت زندگی کاری مناسب یعنی مشارکت و سهیم کردن بیشتر کارکنان در فرایند تصمیم گیری صورت ‌می‌گیرد. کیفیت زندگی کاری، نمایانگر نوعی فرهنگ سازمان یا شیوه های مدیریت است که کارکنان بر اساس آن احساس مالکیت خود گردان،  مسئولیت و عزت نفس می کنند (تمجیدی،۱۳:۱۳۸۶).

در سازمانهایی با کیفیت زندگی کاری بالا، کار معنی دار و خود تنظیم است، با یک آرایش سیستمی انجام می شود و برای انجام آنها نیازمند استفاده از مهارت های پیچیده می باشد. در این نمونه از سازمانها مدیران علاقه مند هستند که معنی کار و شرایط را برای کارکنان تشریح کنند.

موضوع کیفیت زندگی کاری و رابطه ی آن با مدیریت ارتباط با مشتری در این تحقیق مورد بررسی است، مدیریت ارتباط با مشتری  به همه فرایندهایی اطلاق می شود که سازمان برای شناسایی، انتخاب، ترغیب، گسترش، حفظ و خدمت به مشتری به کار می گیرد.  مدیریت ارتباط با مشتری یک استراتژی است که برای کسب آگاهی بیشتر در مورد نیازها و رفتار مشتریان برای ارتباط بیشتر با آنان استفاده ‌می‌شود. روابط خوب با مشتری رمز موفقیت در فرایندهای سازمانی است.  بخشی از استراتژی یک سازمان جهت شناسایی مشتری ها،  راضی نگه داشتن آنها و تبدیل آنها به مشتری دائمی می باشد. همچنین CRM در راستای مدیریت ارتباط مشتری با سازمان و به منظور به حداکثر رساندن ارزش هر مشتری،سازمان را یاری می نماید. وظیفه اصلی CRM تسهیل در برقراری ارتباط مشتری با سازمان، بدون محدودیت زمانی، مکانی و ملیتی می باشد به نحوی که مشتری احساس نماید با سازمان واحدی در تماس می باشد که او را می شناسد و برای او ارزش قائل است، نیازهای او را با سرعت و آسان ترین روش ارتباطی مرتفع می نماید(حیدری و اخوان ۱۳۸۸).

بنابراین پی بردن به عوامل موثر و مرتبط با مدیریت ارتباط با مشتری دارای اهمیت زیادی است، زیرا برنامه کیفیت زندگی کاری شامل هرگونه بهبود در ارتباط با مشتری است که حامی رشد و تعالی سازمان می باشد.

لذا نظام ارزشی کیفیت زندگی کاری  و  مدیریت ارتباط با مشتری را به عنوان مهم ترین متغیر در مطالعه مدیریت راهبردی مورد توجه قرار می دهد،  به این معنا که برآورده نمودن نیازهای مشتریان به بهسازی و  کارایی بلندمدت سازمان منجر خواهد شد. سوال اصلی تحقیق این است که کیفیت زندگی کاری تا چه میزان می تواند بر مدیریت ارتباط با مشتری سازمان موثر واقع شود.

این پژوهش در صدد است که با بهره گرفتن از پیشینه نظری و تجربی موجود، موضوع پژوهش را پوشش دهد و میزان رابطه ی کیفیت زندگی کاری و مدیریت ارتباط با مشتری سازمان را با روش همبستگی و از طریق پرسشنامه واکاوی کند و میزان رابطه را مشخص و راهکارهای لازم را ارائه دهد.

انجام این پژوهش می تواند مسئولان و برنامه ریزان امور کشور را در امور مربوط به این مهم جهت برنامه ریزی بهتر یاری نماید،  با توجه به مطالب مطرح شده عمده ترین سوالات تحقیق و اهمیت تحقیق در ادامه ذکر می شود.

۳-۱- اهمیت و ضرورت های تحقیق

نیروی انسانی شاغل در سازمان با قابلیت ها و توانمندی های بالقوه خود چنانچه به خوبی  مورد توجه قرار گیرد، نقش مهم و حساسی را در راستای رضایت مندی مشتری از سازمان ایفا خواهد نمود. در این مسیر استفاده از تکنیک ها وروش های مختلف،  بهبود کیفیت زندگی کاری می تواند مفید واقع شود.

استفاده از تکنیک ها  و  روش های  مختلف  کیفیت زندگی کاری  هنگامی با موفقیت  توأم است که با شناخت همراه باشد و  بتوان عملا آنها را مورد استفاده قرار داد و در عرصه سازمان از آنها بهره جست.  اولین دلیل اهمیت کیفیت زندگی کاری از این جهت است که در مباحث مدیریتی از اصطلاحی به نام کیفیت زندگی کاری سخن می گویند، منظور از این اصطلاح آن است که یک سوم زندگی هر کارمند در محیط کار او چگونه می گذرد،  یا به بیانی دیگر تلقی او از محیطی که در آن فعالیت می کند؟ و آن را با چه صفاتی می شناسد؟

دومین دلیل اهمیت کیفیت زندگی کاری از این جهت است که نیروهای انسانی، کمیاب ترین وگران ترین سرمایه های هرنوع سازمان محسوب می شود و توسعه،  پیشرفت و بهره وری هر سازمان منوط به تلاش و کوشش نیروهای انسانی آن سازمان می باشد.

دلیل دیگراهمیت موضوع از این جهت است که عدم توجه دقیق و کافی به کیفیت زندگی کاری،  باعث هدر رفتن سرمایه و تلف شدن وقت وانرزی زیاد در کشور خواهد شد. در هر سازمانی کیفیت زندگی کاری بالا برای جذب وحفظ کارکنان اساسی است .Less&kearns,2005)).

از این دیدگاه بررسی کیفیت زندگی کاری که احساس فرد سازمانی را بیان می دارد حائز اهمیت فراوان است زیرا می تواند در کلیه سطوح برکیفیت کار کارکنان تأثیرگذارد. در یک جمع بندی کلی دست کم به هشت دلیل زیر کیفیت زندگی کاری باید برای سازمان ها اهمیت داشته باشد و مورد مطالعه قرار می‌گیرد

الف- نیروی انسانی، کمیاب ترین و  گران ترین سرمایه ی هر نوع سازمانی محسوب می شود و توسعه، پیشرفت  و  بهره وری هر سازمانی منوط به تلاش و  کوشش نیروی انسانی آن سازمان است.

ب- عدم توجه دقیق و  کافی به کیفیت زندگی کاری، باعث هدررفتن سرمایه و تلف شدن وقت و انرژی زیادی در جامعه خواهد شد.

پ- در هر سازمان کیفیت زندگی کاری بالا برای جذب و حفظ کارکنان اساسی است(Lees & Kearns ,2005).

ج- زندگی کاری روی احساس فرد درباره مطلوبیت مکان کاری و آنچه در آن است پایه گذاری می‌شود و  مربوط به تجربه جاری فرد در حیطه های کاری است(Knox & et al , 1997).

د- کیفیت زندگی کاری به عنوان یک هدف،  بهبود عملکرد سازمانی را از طریق ایجاد مشاغل و محیط های کاری چالشی تر، راضی کننده تر و  موثرتر برای افراد در کلیه سطوح سازمانی فراهم می کند.

ن- کیفیت زندگی کاری به عنوان فرهنگ، سطح بالایی از تعهد متقابل بین افراد و سازمان را بوجود ‌می‌آورد.

و-کیفیت زندگی کاری به عنوان یک فرایند موجب تحقق اهداف از طریق دخالت دادن و  مشارکت فعال کلیه افراد سازمان می شود.

ه-کیفیت زندگی کاری پدیده ای است که امروزه از مرز سازمان فراتر رفته و اثرات آن در زندگی خصوصی افراد نیز قابل مشاهده است.

[۱] Customer relationship management

Beaudoin & Edgar [2]

[۱]- Statistical Package for Social Sciences

تعداد صفحه : ۲۲۵

قطعی یک واقعه نگران کننده که آینده نوجوان را تهدید می کند ندانند و از آنجا که بسیاری از علائم بلوغ ناشناخته و مجهول مانده است آن را بیان و درصدد مشخص کردن بسیاری از این علائم هستیم و همانطور که نوجوانان بخش قابل توجهی از جمعیت جهان و به ویژه کشورهای در حال توسعه مانند ایران را تشکیل می دهند در فصل سوم به بلوغ در ایران توجه خاصی شده و با مطالعه تطبیقی فرایند بلوغ را بهتر می شناسیم.

ب) سوال های تحقیق

۱) آیا پیشرفت تکنولوژی و همچنین آب و هوا در بلوغ زودرس تاثیر دارد ؟

۲) چرا در حقوق کیفری سن مسئولیت و بلوغ پائین است ؟ آیا سن تغییر یافته است ؟

۳) مشکلات نوجوانان در دوره بلوغ چیست ؟ راهکارهای برخورد با این مشکلات چیست ؟

فرضیه های تحقیق:

۱ - پیشرفت تکنولوژی و شرایط آب و هوایی گرم به طور کلی محیط در بلوغ زودرس تاثیر دارد . 

۲- تعیین سن بلوغ شرعی مصرحه در قانون به عنوان ملاک سنی پذیرش مسئولیت کیفری و ازدواج منطبق با روح و فلسفه حقوق کودک نیست . در سال های اخیر برای پایین بودن سن بلوغ و مسئولیت در حقوق کیفری تدابیری اتخاذ شده است .

۳- در دوران بلوغ تصمیم گیری مشکل تر ، بدخلقی ها بیشتر ، روابط والدین و فرزندان پر تنش تر است.

اهداف تحقیق:

۱ - ضرورت خاص به بررسی مشکلات نوجوانان در دوره بلوغ و دادن راهکارهای مناسب به والدین و جامعه برای برخورد با نوجوانان .

۲ - مشخص نمودن خلاء های قانونی موجود و راهکارهایی برای حل مشکلات نوجوانان بزهکار.

۳ - پیشنهاد ایجاد محیط هایی برای آشنایی بیشتر نوجوانان با این دوره مهم و حساس زندگی و جلوگیری از مشکلات رفتاری نوجوان در سنین بالاتر

۴ - توجه به بلوغ فکری در تصمیم گیری های قضایی در رابطه با نوجوان بزهکار.

فصل اول: بلوغ

مبحث اول: مفاهیم و تعریف

اگرچه والدین از ابتدای تاریخ از جوانان خود شکایت داشتند شکی نیست که طی کردن دوران نوجوانی آسان تر بود، زمانی که سرعت زندگی پایین تر، انتخاب ها کمتر، نقش جنس ها کاملاً مشخص و معین و نفوذ و فشار و وسایل ارتباط جمعی تقریباً صفر بود. شاید ما، در آرزوی زمان «ساده تری» باشیم ولی آنچه مسلم است آن روزها برای همیشه رفته اند. امروزه مرز میان دختری و زنیت، به طور قابل ملاحظه ای محو و کدر شده است. صرف نظر از اینکه آیا دختری واقعاً فرایند فیزیکی بلوغ را آغاز کرده فشارهای اجتماعی برای خودنمایی هرگز به این شدت نبود. همین فشارها چالش عظیمی برای رابطه مادر- دختر به وجود می آورد و این در موقعیتی است که دخترها سعی دارند معنی و مفهومی برای هیجانات تند، آرزوها و خواسته های احساسی عمیق خود پیدا کنند[۱]. در این مبحث با مفهوم بلوغ به طور مشخص آشنا می شویم.

گفتار اول: بلوغ

بلوغ  مرحله ای از زندگی است که توأم با تحولات جسمی و روحی بارزی می باشد. عده ای می گویند در طول عمر هر انسانی سه نقطه ی حیاتی وجود دارد که عبارتست از تولد، ازدواج و مرگ. ولی در این اظهار نظر مرحله ی بلوغ نادیده گرفته شده زیرا بلوغ قبل از ازدواج رخ می دهد و اگر بلوغی در کار نباشد ازدواج ممکن نخواهد بود[۱].

الف) مفهوم لغوی بلوغ  

از نظر لغوی، بلوغ در زبان فارسی به مفهوم «رسیدن به سن رشد» «مرد شدن»، «زن شدن»، «رسیدگی»، «پختگی و به حد کمال رسیدن» می باشد[۲].

بنابراین، به مرحله ای از رشد و تکامل در مسیر زندگی شخصی اطلاق می گردد که منجر به تغیرات خاص جسمانی وی می شود و او را برای باروری جنسی توانمند می سازد.

از نظر دانشمندان علوم طبیعی، بلوغ دوران تحول ناگهانی و تکامل بیولوژیکی موجود می باشد که در این دوران با آن تغییراتی را در حالات روحی، روانی و رفتارهای وی پدید می آورد. به عبارتی دیگر، دوران بلوغ را می توان دوران اکتساب تدریجی زمان باروری دانست. دوره ای که تغییرات تکاملی در مغز و غدد فرد، منجر به تغییرات جسمانی، روحی، روانی و رفتاری وی می گردد[۳].

ب) مفهوم پزشکی بلوغ

بلوغ فرایند شگفتی است مشتمل بر یک رشته تغییرات هورمونی در بدن و مغز دختر. اگرچه بسیاری از مردم، بلوغ را دوره ای می دانند که با اولین قاعدگی دختر شروع می شود ولی این واژه ارتباط با کل توالی رشد دارد که منجر به بلوغ زایشی و بلوغ جنسیتی می گردد. نشانه های فیزیکی آن افزایش رشد، بزرگ شدن سینه، موهای زیر بغل و جاهای دیگر و بوی بدن است که در نتیجه ی فعال شدن غده های برون ریز در آن مناطق ظاهر می شود. اولین قاعدگی در پایان این فرایند صورت می گیرد.

کل این توالی حدود چهار سال یا چهار سال و نیم طول می کشد، اگرچه بعضی از دخترها خیلی زودتر به بلوغ می رسند تغییرات هورمونی در مغز شروع می شود. به مدت هشت سال از کودکی تا قبل از بلوغ دو هورمون به نام گنادوتروپسین ها- LH، هورمون جسم زرد و FsH، هورمون محرک فولیکول- که تخمدان ها را تحریک می کنند، ابتدا در سطح خیلی پایین و در بدن قرار دارند در سن یازده سالگی بالا می آیند و در همان سطحی که در زن بعد از دوره ی یائسگی دیده می شود، قرار می گیرند!

بالا آمدن سطح این هورمون ها چند ماه قبل از بزرگ شدن سینه ها اتفاق می افتد و آن زمانی است که هیپوتالاموس شروع به آزاد کردن هورمون آزاد کننده گنادوتروپسین می کند. آن هم به نبه خود سبب آزاد شدن هورمون LH و FsH از هیپوفیز می شود که سبب رشد فولیکول تخمدانی و تولید استروژن و تستوسترون می شود. استروژن رشد سینه، رشد استخوان و توزیع چربی در جنس مؤنث را سبب می شود و تستوسترون سبب تحریک جنسی و افزایش ترشح غدد سبابه و ایجاد آکنه می گردد. مدتی طول می کشد تا تخمک گذاری به طور منظم صورت گیرد. در این زمان، عادات ماهیانه ی دختر، معمولاً بدون تخمک گذاری است و می تواند غیر منظم و شدید باشد.

بالا آمدن سطح این هورمون ها چند ماه قبل از بزرگ شدن سینه ها اتفاق می افتد و آن زمانی است که هیپوتالاموس شروع به آزاد کردن هورمون آزاد کننده گنادوتروپسین می کند. آن هم به نوبه خود سبب ازاد شدن هورمون LH و FSH از هیپوفیز می شود که سبب رشد فولیکول تخمدانی و تولید استروژن و تستوسترون می شود. استروژن رشد سینه، رشد استخوان و توزیع چربی در جنس مونث را سبب می شود و تستوسترون سبب تحریک جنس و افزایش ترشح غدد سبابه و ایجاد اکنه می گردد. مدتی طول می کشد تا تخمک گذاری به طور منظم صورت می گیرد. در این زمان، عادات ماهیانه دختر، معمولا بدون تخمک گذاری است و می تواند غیر منظم و شدید باشد. ۲۵ تا ۵۰درصد دختران برای ۴ سال اول قاعدگی دوره های بدون تخمک گذاری دارند. عوامل گوناگونی در عملکرد غده هیپوفیز و هیوتالاموس و درنتیجه زمان شروع قاعدگی تاثیر می گذارند. این عوامل می تواند هیجانات و باورهای قوی، ساختار بدن، رژیم غذایی، پویایی خانوادگی و ضمنا ساختار ژنتیکی باشند. تا چهل سال بعد عملکرد زایشی و قاعدگی دختر و سپس زن باز هم متاثر از این عوامل از جمله افکار و هیجاناتش خواهد بود. هر زنی که به هنگام استرس، قاعدگی اش دیر یا زود رخ دهد یا اصلا اتفاق نیفتد باید علت را خودش بداند. شروع دوران بلوغ در دختران بسیار متفاوت است، در بعضی بسیار زود و در برخی دیر است. ولی با همه پستی و بلندی ها، بلوغ فرایند طبیعی زندگی است که به ندرت نیاز به درمان دارویی دارد[۴].

ج) مفهوم حقوقی و فقهی بلوغ

بلوغ در فقه رسیدن طفل است به حال احتلام (در مرد) و حیض یا حمل در مورد زنان. علامات بلوغ عبارت است از: الف) روئیدن موی عانه ب) روئیدن موی صورت ج) احتلام د) گذشتن پانزده سال قمری از تاریخ تولد (ماده ۳۵ قانون جزا[۵])

علامات بلوغ اناث عارت است از:

الف) حیض

ب) حمل

ج) گذشتن ۹سال قمری از تاریخ تولد[۶]

 بلوغ در اصلاح حقوقی سنی است که قانونا شخص طبیعی می تواند اداره کارهای خود را برعهده بگیرد و از حقوق مدنی برخوردار گردد. [۷] رسیدن شخص به سن معینی است که در آن عادتا از نظر جسمی و روحی به حد کمال می رسد و می تواند به طور مستقل در دارایی و حقوق مالی خویش تصرف کند. [۸]

د) مفهوم نوجوانی: در فرهنگ و بستر آمده است «نوجوانی انتقال از مرحله ی آخر کودکی به مرحله بالندگی و کمال است» یادوره ای از جریان تدریجی زندگی را نوجوانی می گوید که با تحول عمیق دذر جسم و روان و قدرت تجسم و تخیل زیادی همراه است.

مرحله ی بلوغ جنسی در شرایط تحول بهنجار در دوره ی نوجوانی به وقوع می پیوندد. دوره نوجوانی مرز مشخصی ندارد اما تقریبا از ۱۲ سالگی شروع می شود و تا آخر دوره ی دوم زندگی انسان ادامه می یابد.

سازمان بهداشت جهانی دوره ی نوجوانی را از ۱۰ تا۱۵ سالگی و دوره ی جوانی را از ۱۶ تا ۲۵ سالگی تخمین زده است[۹].

[۱]- گوهری، مریم، تنباکویی، محمدرضا، از بلوغ تا یائسگی، چاپ اول، نشر تربیت، تهران، ۱۳۸۳، ص۱۲.

[۲] - صانعی، نیر السادات، راهنمای جامع دختران نوجوان، چاپ اول، نشر اندیشمند، ۱۳۸۵، ص۱۶.

[۳] - همان، ص۱۶.

[۴] - نورتراپ کریستین، مترجم توران دخت، تمدن، همان، ص۴۶ و۴۷

[۵] - مواد قانونی در فصل ۳ بررسی شده

[۶] - جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، نشر گنج دانش، چاپ احمدی، چاپ دوم، پاییز ۱۳۶۷، ص

[۷] - ساکت، محمدحسین، شخصیت و اهلیت در حقوق مدنی، مشهد، نشر مولف، ۱۳۷۰، ص ۱۷۷

[۸] - فصیحی زاده، علیرضا، اذن و آثار حقوقی آن، قم، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۷، ص ۷۵

[۹] - اکبری، ابوالقاسم، مشکلات نوجوانی و جوانی، نشر ساوالان، چاپ اول، پاییز ۱۳۸۱، ص۴

۶- نور تراپ، کریستین، مترجم توران دخت، تمدن، دختران نوجوان، نشر فلسفه، چاپ آرین، ۱۳۸۵، ص۴۵

.Teenage . 1

[۲]

۲ . juvenile

[۴]. لطف آبادی ، حسین ، روانشناسی رشد کاربردی ( نوجوانی و جوانی ) ، نشر اسپید ، چاپ اول ، ۱۳۷۹ ، ص ۱۳ .

[۱]. نهج البلاغه

تعداد صفحه : ۱۴۰

 

در این فصل به بررسی کلیاتی راجع به موضوع تحقیق می‌پردازیم. در واقع با کمک فرضیه­ ها، اهداف تحقیق، ضرورت های خاص انجام تحقیق، تعریف عملیاتی متغیرها و بیان مسئله به تشریح ابعاد، حدود مساله، معرفی دقیق مساله، بیان جنبه های مجهول و مبهم و متغیرهای مربوط به پرسش های تحقیق، منظور تحقیق پرداخته می‌شود.

۲-۱- بیان مسئله

بشر از بدو خلقت با بیماری و مرگ و میر دست و پنجه نرم کرده و با این که با بکارگیری دانش خود توانسته است زیان‌های ناشی از بیماری‌ها را تا حد امکان کاهش دهد اما همچنان یکی از مشکلات جدی پیش روی بشر همین بیماری است و از آن‌جا که هزینه‌های پیش‌بینی نشده مرتبط با درمان بسیار بالاست در نتیجه نیاز همیشگی انسان به درمان و نیاز به پوششی که هزینه‌های درمانی را جبران کند همواره وجود دارد. با وجود سازمان تأمین اجتماعی و خدمات درمانی که بخشی از هزینه‌های درمانی را پرداخت می‌کنند اما همچنان جبران هزینه‌ها به طور کامل صورت نمی‌پذیرد و نیاز به بیمه‌های درمان تکمیلی احساس می‌شود. از طرفی به عقیده بسیاری از کارشناسان بیمه درمان تکمیلی ویترین سایر پوشش‌های بیمه است و تقریباً از طرف اکثر شرکت‌ها و بیمه شدگان در کنار سایر پوشش‌ها به بیمه درمانی نیز درخواست می‌شود پس پرداختن به مشکلات این پوشش و عوامل موثر بر توسعه بازار آن بسیار حائز اهمیت است. و از سوی دیگر بیمه درمان تکمیلی ارتباط مستقیمی با مشتریان دارد و رضایتمندی بیمه شدگان یکی از ارکان اصلی در این زمینه است. اما بیمه سلامت بیمه ای در برابر ریسک ها و مخاطرات مربوط به مخارج پزشکی متحمل شده بر افراد می‌باشد. با برآورد کل مخاطرات مربوط به هزینه ها و مخارج سیستم بهداشت و مراقبت سلامتی یک گروه هدف، بیمه گر قادر به ایجاد یک ساختار مالی عادی مانند مالیات بر مزد و حقوق یا حق بیمه ماهیانه بوده تا اطمینان حاصل کند که پولی برای پرداخت به مزایای مراقبت سلامتی مشخص شده در قرارداد بیمه موجود می‌باشد. این انتفاع و منفعت توسط یک سازمان مرکزی مانند یک آژانس دولتی، شغلی خصوصی یا مؤسسه خیریه کنترل و اداره می‌شود. براساس انجمن بیمه سلامت آمریکا، بیمه سلامت به صورت پوششی تعریف می‌شود که برای پرداخت منافع حاصل از مریضی یا جراحت فراهم می‌شود و شامل بیمه خسارت ناشی از تصادف، مخارج پزشکی، معلولیت یا مرگ تصادفی و قطع عضو می‌باشد (کاکستون ، ۲۰۰۹). افراد و خانواده ها به طور معمول برای جلوگیری از خطرات با پرداخت یک حق بیمه شناخته شده به منظور دریافت مزایا درصورت رخداد یک رویداد نامطلوب طی مدت بیمه نامه، اقدام به خرید بیمه می‌کنند. بسیاری از افراد در حال حاضر برای بخش عمده ای از خطرات مالی مرتبط با سلامت و دارای نتایج نامشخص شدید که غیر قابل پیش بینی اند، اقدام به پرداخت حق بیمه به بیمه گر می‌کنند. بیمه بهداشت و درمان یک روش جلوگیری از خطرات است به طوری که بار مالی مراقبت های پزشکی در میان بسیاری از مردم توزیع شده است. برخی از افراد بیمه شده مریض یا مجروح شده و متحمل هزینه های پزشکی قابل توجهی می‌شوند، با این حال، بسیاری از مردم، نسبتا سالم باقی می‌مانند، در نتیجه متحمل

 هزینه های درمانی کم می‌شوند و یا هیچ هزینه ای را نخواهند داشت
(استن تان ، ۲۰۰۶). در حالی که پیش بینی اینکه چه کسی هزینه های بالا را متحمل می‌شود دشوار است، هزینه های پزشکی متوسط  میان گروه بزرگی از مردم قابل پیش بینی تر است. بیمه، هزینه های درمانی بیمه شده ای که هزینه هایش را از طریق حق بیمه پرداخت کرده است، تقبل می‌کند. در اصل، پول  از سالمندان به افراد بیمار یا مجروح منتقل می‌شود. بازار بیمه درمانی شدیدا با دیگر بخش های سیستم مراقبت های بهداشتی مرتبط است. در نتیجه، در بازار بیمه بهداشت و درمان، طرفین حساب بسیاری ایفای نقش می‌کنند. بیمه بهداشت در معامله ارائه مراقبت های بهداشتی واسطه بین بیماران و شرکت های ارائه دهنده بیمه سلامت شخص ثالث است که از طرف بیماران هزینه ها را بازپرداخت می‌کند(استن تان، ۲۰۰۶). بیمه گر نه تنها بازپرداخت هزینه ها را انجام می‌دهد، بلکه به طور معمول تعداد و نوع خدمات تحت پوشش و قرارداد مذاکره با ارائه دهندگان در پرداخت خدمات بهداشتی را کنترل می‌کند. اغلب طرح های بیمه سلامت شامل مراقبت های مدیریت هستند برخلاف طرح های غرامت یا برنامه های بیمه درمانی سنتی که بازپرداخت نامحدود برای یک حق بیمه ثابت را ارائه می‌کنند(کلاگسون، گیبل، دی جولیتو ، ۲۰۰۷). طرف های دیگر درگیر در بازار بیمه بهداشت و درمان شامل کارفرمایان (اغلب بیمه های سلامت خصوصی به از طریق کارفرما مهیا می‌شود)، فدرال، ایالتی و دولت محلی و ارائه دهندگان مراقبت های می‌شوند. در زمانی که فقط چند شرکت بیمه با فعالیت محدود بیمه درمان تکمیلی را پوشش می‌دادند مسأله رقابت آنچنان مطرح نبود ولی امروزه که شرکت‌های خصوصی بسیار مشغول به فعالیت‌اند و روز به روز تعداد این شرکت‌ها در صنعت بیمه روبه افزایش است رقابت برای بستن قراردادهای بیمه به مسأله‌ای جدی تبدیل شده است در نتیجه یکی از ارکان اصلی برای موفقیت در این رقابت‌ها جلب رضایت بیمه شدگان و ترغیب آن‌ ها به بستن و یا تمدید قراردادها می‌باشد.

در این پژوهش سعی بر آن داریم که عوامل موثر بر توسعه بازار بیمه درمان تکمیلی را بررسی کرده و در نهایت مولفه‌هایی را که می‌‌توان از آن‌ ها برای توسعه بازار به همراه جذب بیمه شدگان سود جست را ارائه دهیم.

۳-۱- اهمیت موضوع تحقیق و انجام تحقیق

با وجود نیاز بسیار بالای مردم به خدمات درمانی و هزینه های بالای مربوط به آن و وجود نقص هایی در توسعه بازار بیمه درمان تکمیلی و همینطور ایجاد شدن رقابت بالایی میان شرکت های بیمه برای بستن قراردادها مساله رضایت بیمه شدگان جدی تر از قبل مطرح شده است و در این تحقیق سعی بر آن است که عوامل موثر در توسعه بازار بیمه درمان تکمیلی مطالعه و بررسی نمود.

تعداد صفحه : ۱۳۸

موضوع شبکه ­های اجتماعی مجازی از سال ۲۰۰۵ میلادی تاکنون اصلی ترین مشغله کاربران اینترنت در دنیا و ایران بوده است و به همین دلیل قوی ترین رسانه برخط در دنیا نامیده می­شوند(هافمن^[۱]، ۲۰۰۹: ۵۱۱-۴۶۷). تکثر، تنوع محتوایی و قابلیت­های متعدد نرم افزاری و اینترنتی از ویژگی هایی است که موجب اقبال وسیع کاربران از این شبکه ­ها شده است. قدرت برقراری نظام شبکه ­ای میان دوستان و همفکران کاربران به صورت منظم از ویژگی این شبکه ­ها است. امروزه عمدتا برای نامیدن پایگاه های اینترنتی به کار می­رود که افراد با عضویت در آنها امکان دستیابی به اطلاعات سایر اعضا، آشنایی با علایق آن­ها، به اشتراک گذاری تولیدات متنی، صوتی و تصویری و نیز تشکیل گروه­هایی بر اساس علایق مشترک با برخی دیگر از اعضای پایگاه را پیدا می­ کنند. آمار روز افزون بازدیدکنندگان شبکه های اجتماعی بیان کننده جذابیت های متعدد جوامع مجازی برای جذب کاربران اینترنت است(هابر^[۲]، ۲۰۰۷: ۱۴۴-۱۳۳). راه­اندازی شبکه ­های اجتماعی جدید نیز خود نشان دهنده میزان علاقه کاربران از این فضا است. این شبکه ­ها مکانی برای اشتراک گذاری عقیده­ها و نظرهای کاربران است. تبادل نظر در باره ایده­های جدید در فضای مجازی برای کاربران با یکدیگر در کشورهای مختلف جهان از قابلیت شبکه ­های مجازی است(کارپنتر^[۳]، ۲۰۰۸: ۱۶۶-۱۴۳). رسانه­های اجتماعی امروزه به بخش جدایی ناپذیر زندگی بسیاری از مردم تبدیل شده ­اند. هم اکنون دانشگاه، با چالشهای متعددی نظیر گسترش کمی سریع، انفجار اطلاعات بویژه در عرصه علوم، تغییر رویکرد­ها نسبت به دانشگاه در سایه تحولات اجتماعی، سیاسی، مشکلات عاطفی، روانی و خانوادگی غامض و . روبرو است(معینی علمداری، ۱۳۸۵: ۱۱۹-۱۱۳). تعامل عوامل مذکور و اثرگذاری آن بر دانشگاه و دانشجو مسئولیت متصدیان و سازمان های ذیربط در امر آموزش عالی را بسی دشوار می­نماید. متأسفانه در سال­های اخیر مشکلات عاطفی و روانی و اجتماعی در میان دانشجویان روند صعودی نگران­کننده ­ای داشته تا جائی که پدیده­های نابهنجاری نظیر خودکشی، گرایش به سوء مصرف مواد، افت تحصیلی و . به صورت موانع جدی، پیشرفت دانشگاه را تحت تأثیر قرار داده است(کاستلز، ‌۱۳۸۵: ۴۲۱-۴۱۵). بالغ بر یک قرن است که مردم، شبکه  اجتماعی را برای اشاره‌های ضمنی به مجموعه روابط پیچیده میان افراد درسیستم‌های اجتماعی در تمامی مقیاس‌ها از روابط بین فردی گرفته تا بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌دهند(گرینگلاس^[۴]، ۲۰۰۹: ۳۹-۲۹). به منظور مقابله با مشکلات مذکور، شناخت علمی و دقیق مسائل بر اساس یافته­ های مطالعات و پژوهش­های صاحبنظران و اندیشمندان اجتناب ناپذیر است.

۲-۱- بیان مسأله

شبکه ­های اجتماعی از سویی به عنوان یکی از گونه­ های رسانه­های اجتماعی امکانات تعاملی قابل توجهی برای کاربران اینترنتی فراهم کرده ­اند و در افزایش مشارکت شهروندان در برخی فرآیندها مؤثر بوده ­اند. از سویی این شبکه ­ها با آسیب­های گسترده­ای در حوزه­ هایی از قبیل حریم خصوصی، کپی رایت، اعتیاد مجازی، سوء استفاده از کودکان، دزدی اطلاعات و هویت و مواردی این چنینی مواجه بوده ­اند(روشه،‌۱۳۷۶: ۲۱۸-۲۱۳). چالش حریم خصوصی از مهم­ترین مباحثی است که همواره درباره شبکه ­های اجتماعی مطرح بوده است. کاربران اینترنتی در این شبکه ­ها بخشی از اطلاعات شخصی خود را در اینترنت منتشر می­ کنند که می ­تواند خطراتی برای آن­ها به همراه داشته باشد. گرایش به سایت­های شبکه­ی اجتماعی در سراسر دنیا همچنان رو به رشد است. شبکه ­های اجتماعی یکی از انواع رسانه­های اجتماعی محسوب می­شوند. شبکه ­های اجتماعی بخشی از رسانه اجتماعی هستند که با اهداف مختلفی ایجاد شده ­اند و کاربران بسیار زیادی را به خود جذب کرده ­اند. امروزه بعضی از شبکه ­های اجتماعی با سرویس­هایی که ارائه می­ دهند و با کاربری­هایی که دارند، خود به یک رسانه خبری تبدیل شده ­اند و اثرات عمیقی بر وقایع مختلف در دنیای واقعی گذاشته­اند(بیرو، ۱۳۷۹: ۶۸-۶۳). شبکه ­های اجتماعی روی زندگی افرادی که در آن­ها عضو هستند هم بسیار تاثیرگذارند. یکی از تاثیرگذارترین سرویس­های ارائه شده در اینترنت، شبکه ­های اجتماعی است که به نوبه خود تحول شگرفی را در نظام اجتماعی کشورهای جهان ایجاد کرده. یک شبکه اجتماعی، سایت یا مجموعه سایتی است که به کاربرانی که علاقه به اشتراک­گذاری علاقه­مندی­ها، افکار و فعالیت­های خود با دیگران دارند، این امکان را می­دهد. شبکه ­های اجتماعی در عین حالی که فضایی برای پیدا کردن دوستان جدید هستند، به افراد این امکان را می­ دهند که با دوستان قدیمی خود ارتباط برقرار کنند. شبکه ­های اجتماعی مکان­هایی برای تبادل نظر هستند که در آن­ها افراد عقاید و نظرات خود را با هم به اشتراک می­گذارند(مهدی­زاده، ۱۳۸۸: ۱۸۷-۱۸۱).کاربران دغدغه­ها و علایق و دل­مشغولی­های خود را با یکدیگر به اشتراک می­گذارند(ایجاد محتوا توسط اعضا)برخلاف سایر رسانه ­ها، تعامل و تاثیرگذاری مخاطبان در تولید و انتخاب محتوای دلخواه زیاد است و قدرت انتخاب بیشتری دارند و تبلیغات هدفمند اینترنتی (این سایت­ها یکی از منابع مهم کسب درامد هستند. از این طریق که کاربران شبکه ­های اجتماعی علاقه مندی­های خود را در سایت اعلام می­ کنند و شرکت­های تبلیغاتی با آگاهی از این علاقه­مندی­ها برای آن­ها آگهی می­فرستند. بسیاری از شرکت­ها هم خود در شبکه ­های اجتماعی صفحه شخصی دارند و با مشتریان خود و سایر شرکت­ها ارتباط برقرار می­ کنند، ایجاد می­شوند.  البته شبکه ­های اجتماعی پیامدهای منفی هم دارد؛ از قبیل شکل­ گیری و ترویج سریع شایعات و اخبار نادرست چرا که امکان شناسایی هویت واقعی اعضا و کنترل محتوای تولید شده توسط کاربران این سایت­ها وجود ندارد، تبلیغات ضددینی، عدم کنترل بر اطلاعات شخصی ارائه شده در شبکه اجتماعی بعضی شبکه ­های اجتماعی امکانات و سرگرمی­هایی را ارائه می­ دهند و افراد در صورت استفاده از آن­ها، اجازه می­ دهند که بعضی از اطلاعاتشان در دسترس آن­ها قرارگیرد. افرادی با پروفایل­های تقلبی هم گاهی اقدام به سوء استفاده از اطلاعات افراد از قبیل عکس­ها و. می­ کنند(مامفورد، ۲۰۱۰: ۸۵-۸۲). وب سایت­های شبکه اجتماعی، حجم قابل توجهی از اطلاعات شخصی کاربران را در اختیار دارند و امکان سوء استفاده شرکت­های تجاری و دولت­ها از این اطلاعات همواره از دغدغه­های اصلی مطرح شده درباره این شبکه­هاست. این شبکه ­ها همچنین عرصه ارتباطات سیاسی را نیز متحول کرده ­اند(بوردیو، ۱۳۸۸: ۵۶۴-۵۶۱). فعالیت­های کاربران در حوزه سیاسی در شبکه ­های اجتماعی روی وقایع سیاسی در دنیای واقعی موثر بوده است. در حوزه ارتباطات بین الملل نیز شبکه ­های اجتماعی قابل توجه هستند و برخی کشورهای شرقی مانند چین و روسیه که دغدغه حفظ فرهنگ ملی برایشان اهمیت دارد، با تقویت شبکه ­های اجتماعی بومی تلاش کرده اند کاربرانشان را از شبکه ­های اجتماعی بین المللی که در مالکیت شرکت­های آمریکایی هستند، دور کنند. شبکه ­های اجتماعی همچنین بر عرصه اقتصاد نیز موثر بوده ­اند. اما در کنار این نظام و انتظارات و الزامات آن، دانشجویان به عنوان جوانانی که در مرز بلوغ و استقلال شخصی،  اقتصادی و فکری قرار دارند هنوز با سیستم­های دیگر اجتماعی بخصوص خانواده، دوستان و شبکه ­های اجتماعی ارتباطی تنگاتنگ دارند. این روابط خارج از سیستم دانشگاه هم می­توانند منابع تنش و فشار و ناراحتی باشند و فشار ناشی از محیط دانشگاه را تقویت کنند و هم می­توانند با ابراز حمایت و پشتیبانی عاطفی دانشجویان را در مقابل فشارها و تنش­های ناشی از محیط دانشگاه حفاظت نمایند. توجه به این عوامل خارج از نظام دانشگاهی می ­تواند دسترسی به هدف ارتقاء سطح سلامت روانی و کارائی درسی و اجتماعی دانشجویان را تسهیل نماید(کوثری، ۱۳۸۵: ۹۶-۹۳). تلقی ما چنین است که این پایان ­نامه دست کم در مورد یک یا دو جامعه خاص (دانشجویان دانشگاه آزاد، مردم) نقش شبکه ­های اجتماعی را واکاوی نموده و جایگاه شبکه­ ها را نیز در این میان مشخص نماید و بدین طریق بتواند راه را برای تلاش های بعدی جهت تدوین برنامه ای در راستای افزایش ارتباطات اجتماعی پژوهشگران و مردم بگشاید. لذا با توجه به مطالب ذکر شده در این پژوهش به بررسی نقش شبکه ­های اجتماعی در ارتباطات بین مردم، دانشگاه و پژوهشگران به نحوی مفید و پویا پرداخته خواهد شد.

[۱] Hafman

[۲] Hauber

[۳] Karpneter

۱ Gringlase

تعداد صفحه : ۱۴۱

:

انسان موجودی پیچیده و دارای ابعاد مختلفی است، که حیات وی در اثر تعادل نسبی این ابعاد دوام می آورد، یکی از این ابعاد سلامت روان می باشد. سلامت که به طور کلی در اساسنامه سازمان بهداشت جهانی حالت خوب بودن کامل از نظر جسمی، روانی و اجتماعی در نظر گرفته شده است ، مسأله ای است که امروزه پژوهشهای زیادی را به خود اختصاص داده است و مطالعات انجام شده در سالهای اخیر در حوزه بهداشت روانی و سلامت عمومی ، رابطه تنگاتنگ عوامل شخصیتی و روانشناختی  و سلامت را به وضوح نشان داده است (لکروبییر[۱]، ۲۰۰۱، ص۴). یکی از مهمترین شاخص های سازمان سالم، سلامت روانی کارکنان در محیط کار می باشد و بر این اساس محیط کار سالم، محیطی است که ضمن تأمین سلامت جسمانی، سلامت روانی کارکنان نیز در آن تأمین و فراهم شود. بر این اساس وار[۲] (۲۰۰۷)، به نقل از موچینسکی[۳] (۲۰۱۲)، بیان می کند که محیط کار سالم، محیطی است که در آن شرایط لازم برای تأمین سلامت روانی کارکنان ایجاد شود. در واقع اگر سلامت روانی کارکنان در محیط کار در سطح بالایی باشد، با بهره گرفتن از منابع موجود می توان استعدادهای بالقوه ی اعضا را در زمان مناسب و با صرف حداقل هزینه ها به عمل تبدیل کرد و از آنها برای افزایش بهره وری سازمانی استفاده نمود و با افزایش مداوم سلامت روانی کارکنان، هزینه های سازمان کاهش و بهره وری افزایش خواهد یافت و در نهایت موجب خشنودی شغلی و افزایش تعهد سازمانی می شود .آدلر [۴]شایستگی در رشد روابط اجتماعی، لوینسون[۵] پذیرش مسولیت در مقابل دیگران و سازش فرد با درآمد خود و رانک[۶] زندگی بدون ترس و گناه را سلامت روانی تعریف می نمایند . و در دیدگاه روان شناسان مثبت نگر و کل نگر، سلامت روانی در بر گیرنده توانایی فرد برای لذت بردن از زندگی، ایجاد تعادل بین فعالیت های زندگی و کوشش برای بهبود پذیری روانی است.

سلامت روانی به نحوه تفکر، احساس و عمل اشخاص بستگی دارد. به طور کلی افرادی که از سلامت روانی برخوردار هستند، نسبت به زندگی نگرش مثبت دارند. آماده برخورد با مشکلات زندگی هستند. در مورد خود و دیگران احساس خوبی دارند. در محیط کار و روابطشان مسئولیت پذیر می باشند. زیرا وقتی از سلامت روانی برخوردار باشیم انتظار بهترین چیزها را در زندگی داریم و آماده برخورد با هر حادثه ای هستیم. ما با آموختن ویژگی های سلامـت روانی بهتر می توانیم به روح و روان متعادل و شاد دست یابیم. سلامت روانی در بسیاری از موارد مانند سلامت جسمی است و باید به آن توجه کافی داشت. سلامت روانی برای خوشبختی انسان ضروری اند. رسیدن به سلامت روانی به هیچ وجه تصادفی نیست، نیل به این هدف با صرف زمان و زحمت محقق می شود. همچنین نباید فراموش کرد که اعتماد به نفس، کلید سلامت روانی است. ( رحیمی نیا ، ۱۳۸۴ )

یکی از موضوعات مهم سازمانی وجود تعهد در بین کارکنان است.مدیران لایق همیشه تلاش دارند تا تعهد کارکنان خود را افزایش دهند زیرا آن را لازمه ُ پیشرفت و ترقی سازمان میدانند. ماکال[۷] تعهد سازمانی را به اشکال مختلفی به عنوان وابستگی عاطفی به سازمان، پذیرش هویت سازمان و شناسایی و دلبستگی  به سازمان تعریف میکند. پورتر و همکاران نیز تعهد سازمانی را پذیرش ارزش های سازمان و درگیر شدن در سازمان تعریف میکنند،و معیارهای اندازه گیری را شامل انگیزه، تمایل برای ادامه کار و پذیرش ارزش های سازمان می دانند (اسماعیل پور،۱۳۹۲).

در ایران ،هوش سازمانی به تازگی مورد توجه برخی از مدیران سازمان ها قرار گرفته است که می تواند امکان تصمیم گیری های دقیق عینی را برای مدیران و برنامه ریزان عالی فراهم سازد تا بتوانند با فراهم نمودن بستری مناسب جهت شکوفایی استعداد و پرورش کارکنان و اعضای هیات علمی به سوی ارتقاء توسعه و تعالی سازمان ها گام بردارند ،شناخت هوش سازمانی به تعیین نقاط قوت و ضعف یک سازمان کمک می کند. همچنین راهنما و تسهیل کننده ی توسعه سازمان می شود تا بر طراحی برنامه های آموزشی و تطبیقی تمرکز کنند،هوش سازمانی یعنی داشتن دانشی فراگیر از تمام عواملی که بر سازمان تاثیر می گذارند.آلبرخت[۸](۲۰۰۳) طراح هوش سازمانی آن را این گونه تعریف می کند: ظرفیت یک سازمان برای بکارگیری همه ی نیروی فکری اش (عالیه بخشیان،۱۳۹۲).

فرهنگ سازمانی شیوه زندگی یک سازمان می باشد و با توجه به اینکه منبع اصلی هرسازمان منبع انسانی آن است، عملکرد افراد در سازمان متاثر از فرهنگ سازمان می باشد. از سوی دیگر هیچ سازمانی نمی تواند موفق شود مگر اینکه اعضا و کارکنان سازمان نسبت به آن نوعی تعهد داشته باشد و در جهت تحقق اهداف آن تلاش کنند. یکی از عواملی که سازمان برای رسیدن به اهداف خود به آن نیازمند است تعهد و پایبندی افراد نسبت به سازمان است، لذا تعهد سازمانی نوعی ارتباط نگرشی-رفتاری به اهداف و ماموریت های سازمان است. تعهد سازمانی از نمودهای نگرشی محسوب و از نظام ارزشی فرد ناشی می شود (ضیائی، روشندل اربطانی، نرگسیان،۱۳۹۰).

لذا با توجه به اهمیت و جایگاه تعهد سازمانی در شرکت نفت زاگرس جنوبی بایستی بتوان با بهره گرفتن از ابزارهایی بتوان آن را بهبود داد که در این تحقیق به دنبال بررسی نقش و تاثیر فرهنگ و هوش سازمانی در تعهد سازمانی با توجه به نقش واسطه ای سلامت روان هستیم،که بتوان با تقویت نقش و جایگاه فرهنگ و هوش سازمانی بتوان تعهد سازمانی را بهبود داد.

بیان مسأله:

از مهمترین دلایلی که اهمیت بررسی و مطالعه تعهد سازمانی را نمایان می­سازد، این است که سازمانهایی با اعضایی در سطوح بالای تعهد سازمانی، معمولا از عملکرد بالاتر، غیبت و تاخیر کمتری از سوی کارکنان خود برخوردارند و در موارد بسیار، سازمانها به افرادی نیاز دارد که به­نفع سازمان، فراتر از وظایف مقرر تلاش کنند و این به­ویژه در مشاغل حساس حایز اهمیت است (نحریر، عبادی، توفیقی، کریمی و هنرور، ۱۳۸۹).

لوتانز(به نقل از عراقی ، ۱۳۷۷) اظهار می دارد که در متون تحقیقی اخیر، نگرش کلی تعهد سازمانی ، عامل مهمی برای درک و فهم رفتار سازمانی و پیش بینی کننده خوبی برای تمایل به باقی ماندن در شغل آورده شده است . همچنین تعهد و پایبندی می تواند پیامدهای مثبت و متعددی داشته باشند، کارکنانی که دارای تعهد و پایبندی هستند، نظم بیشتری در کار خود دارند، مدت بیشتری در سازمان می مانند و بیشتر کار می کنند. مدیران باید تعهد و پایبندی کارکنان را به سازمان حفظ کنندو برای این امر باید بتوانند بااستفاده از مشارکت کارکنان در تصمیم گیری و فراهم کردن سطح قابل قبولی از امنیت شغلی برای آنان ، تعهد و پایبندی را بیشتر کنند ( اشرفی سلطان احمدی ۱۳۸۹).

جوامع به عنوان مجموعه های انسانی دارای فرهنگهایی می باشند که راهنمای عمل گروهی آنها می باشدیکی از این مجموعه های انسانی،سازمان می باشد که به طور خلاصه این چنین تعریف می شود:"محل تجمع مردمی که با هم طبق یک سازماندهی هماهنگ و مصوب کار می کنند تا هدف های سازمانی را تحقق بخشند (کردتمینی،۱۳۹۰) .

فرهنگ سازمانی به دلیل ماهیت اثرگذاری قوی که می تواند بر رفتار و عملکرد اعضای سازمان داشته باشد، نقش مهمی در کنترل درونی رفتارهای کارکنان و پیشگیری از بروز فساد اداری دارد. فرهنگ سازمانی که پیوندی نزدیک با فرهنگ عمومی جامعه دارد، عامل مهمی در شکل دهی به رفتار سازمانی محسوب می شود و از نقش مهمی در پدیدآوردن دگرگونی در رفتارهای نامطلوب و ایجاد ثبات در رفتارهای موردنظر سازمان برخوردار است (راشدی،۱۳۹۱ ).

 فرهنگ سازمانی درقالب مجموعه ای از باورها و ارزشهای مشترک که بر رفتار و اندیشه های اعضا و سازمان اثر می گذارد ،بررسی فرهنگ سازمانی به عنوان یک ابزار جمع آوری اطلاعات عمل می کند و مدیران را قادر می سازد تا از این طریق بخش ها و یا گروه های کاری را با یکدیگر مقایسه نمایند. ثانیا مسائل را اولویت بندی کنند . ثالثا ادراکات و انتظارات کارکنان را شناسایی تا بدین وسیله بتوانند شکاف بین وضع موجود و مطلوب را بهبود بخشند ، فرهنگ سازمانی ،الگویی مشترک و نسبتا پایدار از ارزش ها،باورها و اعتقادات اساسی در یک سازمان است بنابراین می توان گفت انجام هر گونه تغییر و تحول بنیادی در سازمان تنها از طریق شناخت فرهنگ آن سازمان امکان پذیر می باشد. هدف از تبیین فرهنگ سازمانی شناساندن آن به افراد سازمان و ایجاد راه کارهای مناسب برای حل مشکلات درون و برون سازمان می باشد. مفهوم فرهنگ سازمانی به‎عنوان عامل مؤثر در عملکرد سازمانی در نظر گرفته شده است. فرهنگ مناسب کاری که به‎خوبی بین مدیریت و کارکنان گسترش یافته باشد به تحکیم تعهد سازمانی، ارتقاء اخلاقیات، عملکرد کاراتر و به‎طور عموم بهره‎وری بالاتر منجر می‎شود ( غلامی ،۱۳۹۰ ).

نکته‎ی مهم در رابطه با فرهنگ‎های سازمانی این است که هر یک از کارکنان سازمان، منبع بالقوه تفسیر و تحول و بهبود سازمانی نیز هست؛ بنابراین، کسانی‎که فرهنگ را از این دید بررسی می‎کنند؛ توصیه می‎نمایند که باید نسبت به فرهنگ‎ها آگاهی حاصل نموده و سعی در کنترل آن‎ها شود یا اینکه آن‎ها را قالب‎بندی و محصور نمود. (رحیم نیا،۱۳۹۱ ) .

هوش سازمانی[۱] ترکیبی از تمام مهارت های مورد نیاز و استفاده شده توسط سازمان می باشد. این مهارت ها هستند که به تغییرات منتهی می شوند ، در عمل و عکس العمل سریع می شوند ، انعطاف پذیر و راحت بودن را شامل می شوند، قادر به استفاده از تخیل می باشند. استفاده از مهارت های ذکر شده نیاز به ساختار مناسب و عملکرد سازمان، مدیریت موثر و استفاده از منابع انسانی ، عوامل عاطفی ، تکنولوژی ، دانش و یادگیری و توانایی سازمان را در پی دارد. با این حال ، پیشرفت سریع تکنولوژی در قرن بیست و یکم در برقراری ارتباط شناختی ، نتایجی که از طریق انجام مطالعات در زمینه های علمی مانند تدریس و یادگیری به اجرا درآمده  موجب شده است تا بحث ها بالا بگیرد.

روانشناسان هوش را به عنوان توانایی عملکرد موثر در زندگی تعریف کرده اند. مردمان هوشمند کسانی هستند که به کسب دانش و مهارت ماحصل تجربه برای مدیریت کارآمد و وظایف زندگی روزمره سوق داده می شوند. یکی از جنبه های بسیار مهم هوش پذیرفتن تغییرات پویای جهانی، تغییر محیط زیست، مهارت ها و دانش حاصل از تجارب گذشته که غیر قابل انکار و چالش انگیز می باشد. اطلاعات موثر شامل استفاده از سیستم های موجود در یادگیری، گسترش، ارتقاء دانش موجود، تجزیه و تحلیل شرایط جدید، توسعه شرایط جدید و راه حل هایی که برای کمک به ارتقای سطح کیفی محیط انجام می شود.(خدادادی،۱۳۹۲)

فرهنگ سازمانی موضوعی است که به‎ تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. به‎‎دنبال نظریه‎ها و پژوهش‎های جدید در مدیریت، فرهنگ سازمانی اهمیت روزافزونی داشته و یکی از مباحث اصلی و کانونی مدیریت را تشکیل داده است. جمعیت‌شناسان، جامعه‌شناسان و به‎تازگی روان‌شناسان و حتی اقتصاددانان توجه خاصی به این مبحث نو و مهم در مدیریت ارزانی داشته و در شناسایی نقش و اهمیت آن نظریه‌ها و پژوهش‎های زیادی را به‌وجود آورده و در حل مسایل و مشکلات مدیریت به‎کار گرفته‌اند. با بررسی که توسط گروهی از اندیشمندان علم مدیریت انجام شده فرهنگ سازمانی، یکی از مؤثرترین عوامل پیشرفت و توسعه کشورها شناخته شده است. به‌طوری‌که بسیاری از پژوهشگران معتقدند که موفقیت کشور ژاپن در صنعت و مدیریت یکی از علت‎های مهم توجه آن‎ها به فرهنگ سازمانی است. فرهنگ سازمانی به‌عنوان مجموعه‌ای از باورها و ارزش‎های مشترک بر رفتار و اندیشه‎ی اعضای سازمان اثر می‌گذارد و می‌توان نقطه‎ی شروعی برای حرکت و پویایی یا مانعی در راه پیشرفت به‎شمار آید. فرهنگ سازمانی از اساسی‌ترین زمینه‌های تغییر و تحول در سازمان است. نظر به اینکه برنامه‌های جدید تحول بیشتر به تحول بنیادی سازمانی نگاه می‌کند؛ از این‌رو هدف این برنامه‌ها تغییر و تحول فرهنگ سازمان به‌عنوان زیربنا به بستر تحول است.(خردمند،۱۳۸۹)

با توجه به مطالب گفته شده پژوهش حاضر به دنبال پاسخی برای این سوال می باشد که آیا بین هوش و فرهنگ سازمانی با سلامت روان و تعهد سازمانی کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی رابطه ای وجود دارد؟ آیا این عوامل می توانند سلامت روان و تعهد سازمانی کارکنان را پیش بینی نمایند و در جهت بهبود آنها اقداماتی را صورت دهند.

هدف این تحقیق بررسی نقش واسطه ای  سلامت روان در رابطه بین هوش  و فرهنگ سازمانی با تعهد سازمانی کارکنان شرکت زاگرس جنوبی می باشد که با توجه به ادبیات تحقیق،نتایج پرسشنامه ها و تجزیه و تحلیل های انجام شده به بررسی فرضیات مطرح شده در ارتباط با این نقش واسطه ای پرداخته می شود.

دلیل بررسی این نقش واسطه ای بررسی تاثیرات نقش فی مابین متغیرهای تحقیق می باشد که اثرات به صورت مجزایی سنجیده شود.

[۱]- Intelligence Organizational

[۱] .Lekrobier

[۲] . Var

[۳] .Mochineskey

[۴] .Adler

[۵] .Lovison

[۶] .Runk

[۷] .Makall

[۸] .Alberekht

تعداد صفحه : ۱۱۴